Σκέψου, Παίξε, Γράψε, Δημιούργησε!…
45 Εκπαιδευτικές και Ψυχαγωγικές Δραστηριότητες για το σπίτι, το σχολείο και την παρέα, με αφορμή λέξεις, φράσεις, εικόνες, στιγμιότυπα, ιδέες, συναισθήματα, εντυπώσεις, απορίες και μυστικά από το παραμύθι μου «Ο θησαυρός της Εβίτας».
1. Ξέρεις τι είναι η κουνουπιέρα; Προσπάθησε να την περιγράψεις σε ένα φίλο σου. Μετά, βρείτε μαζί λέξεις που έχουν την ίδια κατάληξη: π.χ. σουπιέρα, μπομπονιέρα…Μπορείτε να φτιάξετε στιχάκια με αστείες ομοιοκαταληξίες!
2. Ποια η διαφορά του πλανήτη από τον κομήτη και από το γαλαξία; Φτιάξε μια αφίσα με εικόνες και πληροφορίες για τα διαστημικά ευρήματά σου!
3. Σημείωσε σε ένα τετράδιο κάποια πράγματα που εσύ θεωρείς πολύτιμα, σωστούς «θησαυρούς». Δικαιολόγησε με μία φράση κάθε σου επιλογή. Αν κάνεις αυτήν την άσκηση μαζί με τους φίλους σου, μπορεί να ανακαλύψετε ότι δεν θεωρούν πολύτιμα τα ίδια πράγματα όλοι οι άνθρωποι. Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό;
4. Ζωγράφισε στην ακουαρέλα σου ένα συννεφένιο κι ένα χωματένιο μπλοκάκι. Μετά, γράψε με διαφορετικό χρώμα στο καθένα κάτι που θα ήθελες να ρωτήσεις τον Ουρανό και τη Γη.
5. Πάρε τηλέφωνο μια φίλη ή ένα φίλο σου και κάνε του βατραχοκαντάδα! Μετά, μετάφρασέ του τους βατραχοστίχους του βατραχοτραγουδιού σου στη γλώσσα μας, για να σε καταλάβει!
6. Ξέρεις τι είναι ο πυράκανθος; Αν όχι, βρες το σερφάροντας στο διαδίκτυο ή «ξεσκονίζοντας» καμιά εγκυκλοπαίδεια. Κατασκεύασε ένα κλαδάκι του χρησιμοποιώντας τα χεράκια σου, τα μολύβια σου, ένα σκληρό χαρτόνι για βάση, ψαλίδι, κόλλα και χαρτιά βελουτέ, γλασέ και γκοφρέ. Ποιο είδος χαρτιού θα χρησιμοποιήσεις για κάθε τμήμα του φυτού;
7. Ώστε «χαρχαλέματα» στους θάμνους, ε; Προσπάθησε να μιμηθείς τους ήχους που φαντάζεσαι ότι άκουσε η Εβίτα.
8. Εσύ τι μορφή θα έδινες στην πιο μεγάλη επιθυμία σου; Σχεδίασέ την σε ένα μεγάλο λευκό χαρτί και κόλλησέ την στην πόρτα του δωματίου σου. Που ξέρεις; Πολλά μπορεί να συμβούν…
9. «Μίλησε με φωνή κελαρυστή». Με ποιου άλλου είδους φωνές μπορεί να μιλήσει κάποιος; Βρες επίθετα που να ταιριάζουν στην ανθρώπινη φωνή, π.χ. «βροντερή», και προσπάθησε να μιλήσεις έτσι κι εσύ!
10. Η Εβίτα έχει το γάτο της, το Ζωηρό. Μήπως κι εσύ ζεις παρέα με κάποια ζωάκι; Γράψε ένα μικρό κείμενο για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να συμβιώνουμε με τα κατοικίδια ζώα. Αν δεν έχεις αληθινό, ζωγράφισε το πιο…παρδαλό κατοικίδιο που μπορείς να φανταστείς!
11. «Περπάτησε σα μαγνητισμένη»: μιμηθείτε με τους φίλους σου την Εβίτα. Μόνο που όταν ένας από όλους σας θα σφυρίζει δυο φορές, οι υπόλοιποι θα απομαγνητίζεστε και θα «παγώνετε» στη στάση που εκείνη τη στιγμή είχατε! Θα ξεπαγώνετε μόνο όταν κάποιος πει το «μαγικό» σύνθημα! Και πάλι από την αρχή…
12. Φτιάξτε με τους φίλους σου φιγούρες γήινων, εξωγήινων και εσωγήινων και οργανώστε μια παράσταση διαστημικού θεάτρου σκιών με αυτές!
13. Ξέρεις πως φτιάχνονται τα κινούμενα σχέδια και ποιοι εργάζονται για να τα βλέπεις και να διασκεδάζεις; Κάνε μια σχετική έρευνα με τους φίλους σου. Μετά, προσπαθήστε να φτιάξετε ένα δικό σας κόμικ ακολουθώντας 8 βασικά βήματα: 1. Πάρτε ένα φύλλο χαρτί μεγέθους Α3. 2. Διπλώστε το μία φορά στη μέση οριζοντίως. 3. Διπλώστε το μία φορά στη μέση καθέτως. 4. Διπλώστε το δεύτερη φορά στη μέση καθέτως. 5. Ανοίξτε το πάλι και πατήστε με μολύβι τα τσακίσματα που έχουν δημιουργηθεί (πρέπει να έχετε μπροστά σας 8 «κουτάκια»). 6. Σχεδιάστε μια ιστορία που να εξελίσσεται σε 8 επεισόδια-σκίτσα, όσα τα «καρέ», δηλαδή τα «κουτάκια» που προέκυψαν. 7. Προσθέστε λόγια μέσα σε «συννεφάκια» πάνω από κάθε ήρωα της ιστορίας σας. 8. Χρωματίστε το κόμικ σας και καλή διασκέδαση!
14. Γίνε κι εσύ «άτακτος» ζωγράφος και πρόσθεσε στον κατάλογο με τα χρωματιστά μπερδέματα της ιστορίας μας τις δικές σου ιδέες!
15. Τι πιστεύεις ότι υπάρχει «μέσα στα σπλάχνα της γης»; Στη δική σου κοιλιά; Στην κοιλιά του Ζωηρού; Φτιάξτε με τους φίλους σου έναν κατάλογο ο καθένας με τις σχετικές πληροφορίες. Μετά συγκρίνετε ό,τι γράψατε με πληροφορίες που θα βρείτε στα βιβλία σας. Πως θα σας φαινόταν να κατασκευάσετε ένα αστείο ομαδικό κολλάζ με τη γη – χοντρομπαλού με γεμάτη κοιλιά;
16. Επινοήστε ρήματα από «φωνές» ζώων και την κατάληξη –ίζω, όπως το νιαουρίζω. Μπορεί να προκύψουν και μερικά πολύ…πρωτότυπα κι αστεία!
17. Πόσες γλώσσες γνωρίζεις; Για προσπάθησε να απαγγείλεις γρήγορα μερικά στιχάκια από ένα ποίημα στη γλώσσα του Ζωηρού, βάζοντας το νιάου μπροστά από κάθε λέξη! Νιαουμπέρδεψες νιαουτη νιαουγλώσσα νιαουσου;
18. Φτιάξε έναν κατάλογο με εκφράσεις που περιέχουν τη λέξη «γλώσσα». Σημείωσε δίπλα στην κάθε μία τι εννοούμε όταν τι λέμε. Π.χ.: «Γλώσσα δεν έβαλε μέσα» = Μιλούσε ασταμάτητα.
19. Οι λέξεις «σοπράνο» και «πιρουέτες» είναι συνδεδεμένες με δύο από τις τέχνες που ομορφαίνουν τη ζωή μας και συνδέονται με τον πολιτισμό μας, τη μουσική και το χορό. Γνωρίζεις τι σημαίνουν;
20. Έχεις πάει ποτέ στην όπερα; Αν ναι, περιέγραψε την εμπειρία σου σε ένα φίλο σου. Αν όχι, ψάξε στο Διαδίκτυο να βρεις πληροφορίες για αυτό το είδος μουσικής και θεατρικής τέχνης.
21. Κάθε κατάσταση που ζούμε, μας προκαλεί κάποιο συναίσθημα ή και πολλά συναισθήματα μαζί. Γιατί πιστεύεις ότι η Εβίτα άρχισε να νιώθει λύπη; Θυμήσου μία τουλάχιστον φορά που ένιωσες κι εσύ λύπη. Δώσε σχήμα, χρώμα και μορφή στη λύπη σου, φτιάχνοντας την προσωπογραφία της με όποια υλικά προτιμάς. Μετά, φτιάξε την προσωπογραφία του αντίθετού της συναισθήματος που είναι η………..Θα νιώσεις πολύ καλύτερα!
22. «Έχω φως μέσα μου; Και το αναβοσβήνω κιόλας; Και πού είναι ο διακόπτης, για να ’χουμε καλό ρώτημα;». Φτιάξε ένα δικό σου γρίφο χρησιμοποιώντας μερικές λέξεις-κλειδιά όπως «πυξίδα», «βουτηχτής», «όνειρο», «πράσινος».
23. Τι θα μπορούσε κατά τη γνώμη σου να περιλαμβάνει μια πραγματικά ασυνήθιστη διαδρομή, όπως αυτή στον Υπόγειο Γλωσσολύτη; Κατασκεύασε ένα χάρτη δικής σου έμπνευσης που να την περιγράφει όσο το δυνατόν πιο αναλυτικά, σε όποιον αποφασίσει να την ακολουθήσει!
24. Το λαγό που συνάντησε η Εβίτα τον έλεγαν Διογένη. Γνωρίζεις το φημισμένο φιλόσοφο Διογένη; Πολύ γνωστό είναι το στιγμιότυπο της συνάντησής του με το Μέγα Αλέξανδρο. Ζήτησε από κάποιον μεγαλύτερο ή από το δάσκαλό σου να σου το διηγηθεί. Θα μπορούσατε να το δραματοποιήσετε με τους φίλους σου ή τους συμμαθητές σου στην τάξη.
25. Βρες στο λεξικό σου τι θα πει η λέξη «χρονοτριβή» και σημείωσε δίπλα της μία συνώνυμη και μία αντίθετή της λέξη. Μετά, προσπάθησε να φτιάξεις σύνθετες λέξεις με κάποιο από τα δύο συνθετικά της, το «χρόνο» ή την «τριβή». Αλήθεια, θυμάσαι από τη φυσική τι θα πει «τριβή»;
26. Σε ποιες περιπτώσεις νιώθουμε συνήθως ενοχή; Η Εβίτα την παρομοίασε με δαγκάνα που της τσίμπησε την καρδιά. Εσύ με τι θα την παρομοίαζες; Θυμήσου μία κατάσταση που σ’ έκανε να νιώσεις ενοχή και πες τι έκανες για να την αντιμετωπίσεις.
27. Τι άλλο θα μπορούσε να «γαργαλήσει» τα μουστάκια του Ζωηρού; Ψάξε σε κάποια εγκυκλοπαίδεια για ζώα να βρεις τι ρόλο παίζουν τα μουστάκια σε μια γάτα. Μετά, ζωγράφισε πολλών ειδών μουστάκια σε διαφορετικές φατσούλες!
28. Τι νομίζεις ότι είναι το «ένστικτο»; Συζήτησέ το με κάποιον μεγαλύτερο στο σπίτι σου ή με το δάσκαλο και τους συμμαθητές σου στο σχολείο σου και σημείωσε στο τετράδιό σου τον δικό σου ορισμό.
29. Κλείσε τα μάτια και προσπάθησε να φανταστείς το πορτοκαλί ποτάμι. Τι «βλέπεις» μέσα στο διάφανο νερό; Ζωγράφισέ το! Τραγούδησέ το!
30. Ο Χρύσανθος, το Χέλι καθόταν επάνω σε μια «πλακουτσωτή» πέτρα. Όταν θα πας βόλτα σε καμιά παραλία, λίμνη ή ποτάμι, θυμήσου να παρατηρήσεις τα σχήματα που έχουν οι πέτρες και τα βότσαλα μέσα και πλάι στο νερό. Σχεδίασε στην ακουαρέλα σου τα πιο παράξενα και εντυπωσιακά. Μπορείς να διαλέξεις ένα βότσαλο και να το «μεταμορφώσεις» σε ζωάκι, σπιτάκι, ή ό,τι άλλο νομίζεις, ζωγραφίζοντας επάνω στη λεία επιφάνειά του με τις νερομπογιές σου!
31. Μιμήσου την κίνηση του ποταμιού. Τι σου θυμίζει;
32. «Τον έζωσαν τα…χέλια!», ή τα φίδια, δηλαδή άρχισε να φοβάται. Πόσες άλλες εκφράσεις που περιγράφουν φόβο ξέρεις;
33. «Βαράκια» χρησιμοποιούν πολλοί άνθρωποι που γυμνάζονται συστηματικά. Σίγουρα θα έχεις ακούσει και για το πανάρχαιο άθλημα της «άρσης βαρών». Θυμάσαι μερικούς σύγχρονους Έλληνες ολυμπιονίκες του αθλήματος αυτού; Γνωρίζεις ποιοι άλλοι χρησιμοποιούν βαράκια και γιατί; (Οι δύτες και οι ψαροντουφεκάδες για να τους κρατάνε ποντισμένους στο βυθό).
34. Φτιάξε ένα μεγάλο κολλάζ με τα πορτρέτα του γίγαντα Αχόρταγου, της μάγισσας Ζήλιας και του παιδιού τους, του Κατσούφη, όπως τα φαντάζεσαι εσύ!
35. Ο Ζωηρός άρχισε να μιλάει κομπιάζοντας, επαναλάμβανε δηλαδή όλες τις μονοσύλλαβες λέξεις της κάθε πρότασης που έλεγε από τρεις φορές. Μπορείς να τον μιμηθείς;
36. Φαντάσου ότι κάποιος σου χαρίζει ένα «μαγικό κλειδί». Σκέψου και σημείωσε τα τρία πράγματα που θα ήθελες να…ξεκλειδώσεις αν το είχες! Γιατί διάλεξες αυτά και όχι κάποια άλλα;
37. «Μέσα στο άγχος ήταν συνέχεια, για να τα προλάβει όλα» η Εβίτα. Εσύ νιώθεις άγχος στην καθημερινότητά σου; Σκέψου και σημείωσε για ποιους λόγους. Μετά, προσπάθησε να φτιάξεις έναν κατάλογο με πράγματα που θεωρείς ότι μπορούν να δράσουν ως αντίδοτο στο άγχος, για να το καταπολεμήσεις! Το παιχνίδι, το χιούμορ και οι φίλοι σου μπορούν να αποδειχθούν σημαντικοί σύμμαχοι σε αυτήν σου την προσπάθεια.
38. Γράψε σε μια σελίδα αυτά που πιστεύεις ότι θα έλεγε ο Ζωηρός στην Εβίτα, αν του δινόταν η ευκαιρία (κι αν φυσικά μιλούσαν την ίδια γλώσσα), όσο βρίσκονταν επάνω στη γη.
39. Χρησιμοποίησε τη φαντασία και τις δακτυλομπογιές σου για να ζωγραφίσεις σε ένα μεγάλο λευκό χαρτόνι «σκέψεις χαρούμενες σαν πολύχρωμες φωτοβολίδες». Κόλλησε επάνω τους χρυσόσκονη και πολλά γυαλιστερά αστεράκια και να ένα παραμυθένιο σκηνικό!
40. Εσύ τι θα είχες πεθυμήσει αν ήσουν στη θέση της Εβίτας, όταν βρέθηκε στον Υπόγειο Γλωσσολύτη μακριά από το σπίτι της; Κάνε ένα κατάλογο με τα 10 πιο αγαπημένα σου πρόσωπα και πράγματα!
41. Ποιος είναι «ο δικός σου θησαυρός»; Στάσου μπροστά στον καθρέφτη και κάνε στον εαυτό σου ερωτήσεις, όπως «τι είναι πιο σημαντικό για μένα στη ζωή μου;», «τι με κάνει να νιώθω χαρά κι ικανοποίηση;», «τι μου αρέσει περισσότερο από αυτά που κάνω κάθε μέρα;». Σκέψου καλά πριν απαντήσεις! Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να κάνεις αυτή τη συζήτηση και με τους γονείς σου.
42. Με ποιους τρόπους θα επέλεγες εσύ να δείξεις και να μεταδώσεις αγάπη; Συζήτησέ το με τους φίλους σου και προσπαθήστε όλοι μαζί: α) να συνθέσετε μαζί ένα ποίημα, β) να φτιάξετε μια ζωγραφιά ή ένα κολλάζ, γ) να τους παίξετε με παντομίμα, ή δ) να γράψετε ένα άρθρο για τη σχολική εφημερίδα.
43. Γράψε μια δική σου ιστορία για την επιστροφή της Εβίτας και του Ζωηρού στη γη! Μπορείς να μας τη στείλεις, για να τη διαβάσουμε κι εμείς. Που ξέρεις, μπορεί να είναι τόσο καλή, που να γίνει βιβλίο κι αυτή!
44. Άκου τα δύο τραγούδια της Εβίτας («Το πιο ακριβό» και «Στον Υπόγειο Γλωσσολύτη») που μελοποίησε ο μουσικός και συγγραφέας Δημήτρης Κάσσαρης και μπορείς να βρεις δωρεάν στο You Tube και προσπαθήστε με τους φίλους σου να τα χορογραφήσετε!
45. Γράψε στη συγγραφέα Εύη Τσιτιρίδου – Χριστοφορίδου τη γνώμη σου για το βιβλίο της. Μπορείς να τη ρωτήσεις ό,τι θέλεις σχετικά, στην προσωπική της ηλεκτρονική διεύθυνση evitsitiridou@gmail.com. Θα το χαρεί πολύ!
