Διάβασα σήμερα στο γιο μας «Το Γκρίζο Γαϊδουράκι». Πρόκειται για μια χαριτωμένη ιστορία φιλίας που έγραψε η Nicole Snitselaar, εικονογράφησε η Coralie Saudo και μετέφρασε στα ελληνικά ο Θεόφιλος Μπαχτσεβάνης. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νεφέλη, που σημειώνουν στο εσώφυλλο ότι «τυπώθηκε στην Ελλάδα με οικολογικά μελάνια και βερνίκι νερού, σε χαρτί βιοδιασπώμενο, με ουδέτερο pH, λευκασμένο χωρίς χλώριο, με πιστοποίηση FSC». Αντιγράφω τη σημείωση γιατί δείχνει την πολύπλευρη ευαισθησία των εκδόσεων Νεφέλη, που πολύ εκτιμώ: πέρα από την άοκνη και συστηματική τους προσπάθεια να χαρίζουν στο αναγνωστικό κοινό αξιόλογα και ποιοτικά βιβλία για μικρούς και μεγάλους, φροντίζουν επίσης να προσφέρουν εργασία σε ντόπια χέρια και να νοιάζονται το περιβάλλον.

Το συγκεκριμένο βιβλίο μου άρεσε πολύ και σας το προτείνω ανεπιφύλακτα για τα παιδιά που έχετε κοντά σας. Ένα γκρίζο γαϊδουράκι θα ξεπεράσει τον εαυτό του προσπαθώντας να βρει την αγαπημένη του φίλη Κατερίνα, που έχει μέρες να πάει να το συναντήσει στο μοναχικό νησάκι του. Θα διασχίσει ένα στενό και κακοτράχαλο μονοπάτι, θα κατηφορίσει μια απότομη πλαγιά πάνω σε πατίνι (!), θα περάσει θάλασσα κωπηλατώντας πάνω σε μια βαρκούλα, θα ανέβει μ’ ένα σκουριασμένο… ασανσέρ στο χωριουδάκι που είναι σκαρφαλωμένο στην κορυφή των λόφων. Θα φτάσει τελικά στο σπίτι της φίλης του και θα μάθει ότι στερήθηκε την παρέα της γιατί ήταν άρρωστη. Εκείνη, έκπληκτη, θα το ρωτήσει πώς τα κατάφερε να φτάσει ως την πόρτα της. «Επειδή σε σκεφτόμουν, δεν φοβόμουν πια. Κι ένιωθα γεμάτο…αγάπη», θα της πει.

Η εικονογράφηση του βιβλίου αποπνέει τρυφερότητα και γλυκύτητα, «δένει» αρμονικά με το κείμενο και παραπέμπει σε κυκλαδικό τοπίο. Προσωπικά μου έφερε στο μυαλό τη Σαντορίνη, αλλά θα μπορούσε να «φωτογραφίζει» και οποιοδήποτε άλλο αιγαιοπελαγίτικο νησί. Το μάτι μου, ωστόσο, ξεστράτιζε καθώς ξεφύλλιζα το βιβλίο, σαν κάτι να έψαχνε στις εικόνες, κάτι που έπρεπε να υπάρχει σε αυτές, αλλά δεν ήταν ορατό. Στο τέλος, μία παρατήρηση του συζύγου μου, με έκανε να αντιληφθώ τί ήταν αυτό που έλειπε και ασυναίσθητα έψαχνα να το βρω, γιατί ήταν αποτυπωμένο στην οπτική μου μνήμη. Το καμπαναριό της εκκλησίας στις εικόνες της Coralie Saudo δεν είχε σταυρό. Ούτε και τα ξωκλήσια στα νησιώτικα χωριουδάκια της.

Θα μου πείτε, τί “λεπτομέρεια” πήγες και πρόσεξες…Κι όμως! Αν το βιβλίο περιείχε μια ιστορία για το γάιδαρο του Χότζα ή ένα από τα παραμύθια της Χαλιμάς και είχε στις εικόνες του τζαμιά χωρίς μιναρέδες, πάλι θα το πρόσεχα, πάλι θα με ξένιζε. Ή αν ήταν μια ιστορία της Άπω Ανατολής και ο βουδιστικός ναός στις εικόνες του δεν έμοιαζε με παγόδα.

«Το Γκρίζο Γαϊδουράκι» των εκδόσεων Νεφέλη έγινε η αφορμή να αναλογισθώ τί σημαίνει σύμβολο, εικονικό και πραγματικό, ποια η λειτουργία του στη ζωή μας, ατομική και κοινωνική, και πόσο απροσμέτρητα μεγάλη και καταλυτική μπορεί να είναι η δύναμή του. Τόσο απροσμέτρητα μεγάλη και καταλυτική, ώστε άλλοτε να οδηγεί σε ανάταση ψυχής, τεχνουργήματα και θαύματα κι άλλοτε σε κλαυθμούς, οδυρμούς και τραύματα.