Τραγουδισμένη Ιστορία

Οι εθνικές επέτειοι μας δίνουν (ή πρέπει να μας δίνουν) την αφορμή να μιλήσουμε στα παιδιά για θέματα ευαίσθητα, διαχρονικά, πανανθρώπινα. Αλλά με τρόπο δημιουργικό, ανοιχτόμυαλο και ανοιχτόκαρδο. Προσπαθώ, κάθε χρόνο, να βρίσκω τον τρόπο να «μιλήσω» στις ψυχές των μαθητών μου χωρίς να επαναλαμβάνομαι, με πρωτοτυπία, χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Και όσο μπορώ χωρίς λάθος. Αυτό απαιτεί έρευνα, κόπο, αναλυτική, συνθετική και κριτική σκέψη, φαντασία, κέφι.

Συχνά επιλέγω να «αφηγηθώ» το χρονικό της Επανάστασης του 1821 με οδηγό υπέροχα τραγούδια, παραδοσιακά και μη. Έτσι ταξιδεύουμε στο χρόνο, σε εικόνες, στιγμές, ακούσματα, από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης μέχρι τις μέρες μας. Μας δίνεται η αφορμή, μέσα σε μία εβδομάδα, να γίνουμε μικροί χαρτογράφοι ψηλαφώντας τους τόπους και τους τρόπους της Ελλάδας, να αφηγηθούμε λαϊκές παραδόσεις που μας πονούν και μας παρηγορούν ταυτόχρονα, να γνωρίσουμε παραδοσιακά και λαϊκά όργανα και μελωδίες, να μιλήσουμε για σπουδαίες ιστορικές προσωπικότητες και μορφές του Αγώνα, να θαυμάσουμε όψεις της λαϊκής τέχνης, να γνωρίσουμε την ιδιαίτερη ομορφιά της παραδοσιακής φορεσιάς, να διαβάσουμε ποίηση και να εμπλουτίσουμε το λεξιλόγιό μας με νέες λέξεις που ίσως δεν είχαμε ακούσει ξανά αλλά ηχούν τόσο διαφορετικά και τόσο όμορφα στ’ αυτιά μας.

Και βέβαια να εξοικειωθούμε ακόμη περισσότερο με την έννοια και τη λειτουργία του Μουσείου, να διαβάσουμε και να σχολιάσουμε υπέροχα βιβλία, να ακονίσουμε το μαθηματικό μας αισθητήριο, να τραγουδήσουμε παρέα, να εκφραστούμε προσωπικά και ομαδικά, να ασκηθούμε στη χρήση απλών αλλά βασικών υλικών και να «εικονογραφήσουμε» την τραγουδισμένη Ιστορία μας.

Αξιοποιούμε ό,τι υλικά και παιχνίδια υπάρχουν στην τάξη για να κατασκευάσουμε τα τείχη και τα παλάτια της Πόλης την εποχή πριν την Άλωση. Οι συζητήσεις που γίνονται είναι πολύ ενδιαφέρουσες, συχνά ξεκαρδιστικές. “Να βάλουμε κι ένα αυτοκίνητο δίπλα στους στάβλους με τα ζώα, στο παλάτι του αυτοκράτορα”. “Δεν είχαν αυτοκίνητα τότε, βρε! Αφού ούτε σοκολάτες δεν έτρωγαν. Αυτές τις έτρωγαν μόνο στην Αμερική!”.

Σε όλες τις δραστηριότητές μας πρωταγωνιστεί η ποίηση. Μια αγαπημένη μας δραστηριότητα είναι να εικονογραφούμε στίχους.

Το μήνυμα είναι ένα: θέλουμε ειρήνη, αρμονική συμβίωση με όλους τους λαούς, φιλία, συνεργασία και προκοπή. Αλλά όχι χωρίς την ελευθερία και την αξιοπρέπειά μας, όχι χωρίς το σεβασμό της ταυτότητάς μας ως λαού και χωρίς τον αυτοσεβασμό μας. Και είμαστε εδώ, παρούσες και παρόντες, μεγάλοι και μικροί, για να υπερασπίσουμε αυτήν μας την αλήθεια, αν και όποτε χρειαστεί…

Ο Μαρμαρωμένος βασιλιάς (Απ. Καλδάρας, Πυθαγόρας, Μικρά Ασία) https://www.youtube.com/watch?v=vYXdB-K9UnU
Τσάμικος (Μάνος Χατζιδάκις, Ν. Γκάτσος, Αθανασία)
https://www.youtube.com/watch?v=8oUHeQkn_34

Να ’τανε το 21 (Σ. Κουγιουμτζής, Σ. Τσώτου, Να ’τανε το 21)
https://www.youtube.com/watch?v=P6oxQdDfYIs

Δέκα παλικάρια (Μ. Λοϊζος, Λ. Παπαδόπουλος, Θαλασσογραφίες)
https://www.youtube.com/watch?v=zofv96IBO2Q

Μες στου Βοσπόρου τα στενά (Α. Καλδάρας, Πυθαγόρας, Μικρά Ασία)
https://www.youtube.com/watch?v=OlVD_PBRghc

Δώδεκα ευζωνάκια (παραδοσιακό, Χρόνης Αηδονίδης)https://www.youtube.com/watch?v=002pHUNNVBY

“Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι” του Διονυσίου Σολωμού είναι διαρκής πηγή ερεθισμάτων και προσωπικής έκφρασης και δημιουργικότητας, καθώς η εθνική επέτειος της 25ης Μαρτίου 1821 και η 21η Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, πέφτουν πολύ κοντά η μία στην άλλη.