Για τη φετινή γιορτή λήξης της σχολικής χρονιάς στο νηπιαγωγείο μας, αποφασίσαμε μαζί με την εξαιρετική μου συνάδελφο να δουλέψουμε ένα θέμα για το οποίο “την έτρωγε η περιέργεια” αν και κατά πόσο μπορούν τόσο μικρά παιδιά να το κατανοήσουν, να το αφομοιώσουν και να το παρουσιάσουν με επιτυχία μπροστά σε κοινό. Έτσι, με αφορμή το βιβλίο μου “Μια βόλτα στα βυζαντινά χρόνια” οργανώσαμε τη γιορτή μας σαν ένα μικρό project που “αναδυόταν” σταδιακά, ένα μήνα περίπου πριν και εμπλουτιζόταν με ποικίλες δραστηριότητες συνδυαζόμενο με όλους τους υπόλοιπους παιδαγωγικούς και μαθησιακούς μας στόχους, ώσπου μορφοποιήθηκε στο αποτέλεσμα που τελικά παρουσιάσαμε στις 12 Ιουνίου 2015. Για το αποτέλεσμα αφήνω τα σχόλια σε όσους μας παρακολούθησαν εκείνη την ημέρα. Θα πω μόνο ότι η συγκίνησή μου είναι τόση, που θα κάνει μέρες να καταλαγιάσει…Και ότι κάποια στιγμιότυπα δεν θα τα ξεχάσω ποτέ όσο ζω.
Παραθέτω το βασικό concept της γιορτής μας για όποιον και όποια συνάδελφο ενδιαφέρεται να το αξιοποιήσει. Θα είναι χαρά για μένα, ειδικά αν εκτός από το να το επιχειρήσει, το επικοινωνήσει και μαζί μου! Και ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου την άξια συνάδελφό μου και φίλη πλέον Σταυρούλα Αναστασοπούλου, τα παιδιά και τους γονείς και συγγενείς τους για όλα όσα μοιραστήκαμε, όλους όσους μας βοήθησαν κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, καθώς και τη Σχολική μας Σύμβουλο στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δ’ Αθήνας κυρία Φρόσω Βαγή και την Υπεύθυνη Πολιτιστικών Προγραμμάτων κυρία Λώρα Πετροπούλου, οι οποίες μας έκαναν την τιμή να παραστούν στη γιορτή μας και στέκονται συνεχώς στο πλάι μας με την πολύτιμη συμβολή και συμβουλή τους.
Έναρξη παράστασης (μικρό κουκλοθεατρικό δρώμενο)
ΓΚΑΡΙ: Γκαρ γκαρ, που βρίσκομαι; Μαμάκα μου! Ποιοι είναι όλοι αυτοί; Αστέρη! Βάγια; Που είστε και μ’ αφήσατε μονάχο;
ΒΑΓΙΑ: Ε όχι και μονάχο με τόσο κόσμο! Ξέχασες ότι σήμερα έχουμε γιορτή;
ΓΚΑΡΙ: Ποιος πήγε για πιπί;
ΑΣΤΕΡΗΣ: Καλέ, τι πιπί; Γιορτή λέμε! Πάει, τέλειωσε η χρονιά! Στο 7ο Νηπιαγωγείο Νέας Σμύρνης τα παιδιά ετοιμάζονται να πάνε διακοπές!
ΓΚΑΡΙ: Γκαρ γκαρ! Τι αστραπές και βροντές; Μια χαρά λιακάδα έχει έξω!
ΒΑΓΙΑ: Σύνελθε, Γκάρι! Από πότε έχεις να καθαρίσεις τ’ αυτιά σου; Τόσες πρόβες κάναμε! Ακόμη να μάθεις τα λόγια σου;
ΓΚΑΡΙ: Λυπάμαι που έχασες τα κομπολόγια σου! Αλλά μη στενοχωριέσαι, θα πεταχτούμε μέχρι το παζάρι και θα βρούμε άλλα, βρε κουκλί μου!
ΑΣΤΕΡΗΣ: Αρχίζω να χάνω την υπομονή μου!
ΒΑΓΙΑ: ΓΚΑΡΙ! Πλάκα μας κάνεις; Η παράσταση αρχίζει! Έχουμε δουλειά!
ΑΣΤΕΡΗΣ: Θα πάμε μια βόλτα στα χρόνια τα βυζαντινά!
ΓΚΑΡΙ: Γκαρ γκαρ! ΝΑΙ! Θα φάμε και σιροπιαστά;
ΒΑΓΙΑ: Αστέρη! Δώσε του ένα γλειφιτζούρι να συνέλθει, γιατί θα μας τρελάνει.
ΑΣΤΕΡΗΣ: Ορίστε, πάρε! Στυλώσου! Θα ταξιδέψουμε χίλια χρόνια πίσω!
ΓΚΑΡΙ: Μιαμ μιαμ, γλυκάθηκα! Τι να σας τραγουδήσω;
ΒΑΓΙΑ: Όχι! Μη! Θα μας ξεκουφάνεις με τη γαϊδουροφωνάρα σου! Καλύτερα να τραγουδήσουν τα παιδιά.
ΑΣΤΕΡΗΣ: Έλα Βάγια, ανέβα! Κρατήσου καλά! Φύγαμε παιδιά!
Τραγουδάμε όλοι μαζί το τραγουδάκι γνωριμίας από το βιβλίο μου “Μια βόλτα στα βυζαντινά χρόνια”:
«Γκάρι γκάρι, γκάρι γκάρι,
ζουζούνια δεν είμαστε, ούτε γλάροι!
Μα η φτερωτή μας φαντασία,
βόλτα μας πάει στην Ιστορία!
Γκάρι γκάρι, γκάρι γκάρι,
ας προσγειωθούμε όλο χάρη,
με τρία χοπ και τρία λα,
στα Χρόνια τα Βυζαντινά!».
Στη συνέχεια οι 26 μαθητές και μαθήτριες απήγγειλαν “Ένα βυζαντινό παραμύθι…”. Πρόκειται για τη συνέχεια του ακριτικού τραγουδιού “Μοναχογιός ο Κωνσταντής” έτσι όπως τη φανταστήκαμε, τη διασκεύασα και τη μορφοποίησα σε στίχους.
Καλώς ορίσατε γονείς,
γιαγιάδες και παππούδες!
Ήρθε η ώρα κι η στιγμή,
για να γιορτάσουμε μαζί!
Καβάλα σ’ ένα γαϊδουράκι,
θα πάμε ωραίο ταξιδάκι,
σε καιρούς αλλοτινούς,
σπουδαίους και ιστορικούς.
Καθίστε αναπαυτικά
και κλείστε και τα κινητά.
Το παραμύθι μας ν’ αρχίσει…
Μακάρι να σας συγκινήσει!
Μοναχογιός ο Κωνσταντής,
μικρός και χαϊδεμένος.
Έναν τον έχει η μάνα του,
έναν και κανακάρη.
Τον έλουζε, τον χτένιζε
και στο σχολειό τον στέλνει.
Κι ο δάσκαλος τον διάβαζε,
γράμματα τον μαθαίνει.
Αντρειώθηκεν ο Κωνσταντής
κι έγινε παλικάρι.
Στη χώρα ήταν ξακουστός,
στη μάνα του καμάρι.
Φίλους απέκτησε πολλούς,
γενναία παλικάρια!
Αχώριστοι ήταν στις χαρές,
σα μια γροθιά στις συμφορές.
Τους λένε Ακρίτες και φρουρούν
του Βυζαντίου τις άκρες,
ασπίδα ενάντια στους εχθρούς.
Και δυστυχώς έχουν πολλούς…
Και πώς να μη συμβεί αυτό;
Πώς να μην τη ζηλέψουν,
Τα πλούτη της να λιμπιστούν,
να θέλουν να κουρσέψουν;
Σαν την Κωνσταντινούπολη,
Πόλη δεν είναι άλλη!
Στα τείχη της έκαναν ουρές
ένα σωρό κατακτητές…
Μα ο Κωνσταντής κι οι φίλοι του
είν’ αποφασισμένοι!
Θα κάνουνε ό,τι μπορούν,
μες στη σκλαβιά να μην τη δουν.
Ψηλά ανεβαίνουν στο βουνό,
να πολεμούν μαθαίνουν.
Γυμνάζονται με τα σπαθιά,
τ’ ακόντια ρίχνουν μακριά.
Καλπάζουν με τα άτια τους,
τοξεύουν με τα βέλη.
Το ρόπαλο βαστούν γερά,
πηδούν και τρέχουν σα θεριά!
Μπροστά πηγαίνει ο Κωνσταντής,
στο Δυνατό καβάλα.
Τ’ ασπρόμαυρο το άτι του,
με τ’ αετίσιο μάτι του!
Μιλάει μ’ ανθρώπινη φωνή,
σαν άνεμος καλπάζει.
Πηδάει, δαγκώνει και κλωτσά,
όταν στον πόλεμο χιμά.
Κι ένα ωραίο πρωινό,
σε μιας ροδιάς τον ίσκιο,
ο Κωνσταντής μας συναντά
ξανθομαλλούσα κοπελιά.
Σαν ουρανός τα μάτια της,
σαν ήλιος η καρδιά της.
Τριανταφυλλένιο άρωμα
σκορπά στο πέρασμά της!
«Πώς σε φωνάζουν, Όμορφη;»,
ο Κωνσταντής ρωτάει.
«Σοφία με λένε», απαντά
και του χαμογελάει.
Με την αυγή κοιτάχτηκαν,
το γιόμα αγαπηθήκαν.
Και τρία μερόνυχτα μετά,
πήγαν και παντρευτήκαν.
Γλέντι τρανό οι φίλοι τους
στήσαν για να γιορτάσουν.
Στης εκκλησίας την αυλή,
γέλια κι ευχές, ως το πρωί!
Έφαγαν χίλιες νοστιμιές,
ήπιαν γλυκό κρασάκι
Τραγούδησαν μελωδικά,
χόρεψαν και καρσιλαμά!
Ας τους αφήσουμε εκεί,
χαρούμενους, κεφάτους.
Κι ας επιστρέψουμε εδώ,
στ’ αγαπημένο μας σχολειό!
Μία ολόκληρη χρονιά,
μάθαμε πράγματα πολλά.
Μα και πώς ζεις με τη φιλία,
με σεβασμό, συνεργασία.
Το καλοκαίρι έφτασε
κι οι διακοπές αρχίζουν!
Μεγάλωσες κι εσύ κι εγώ.
Του χρόνου πια Δημοτικό!
Τα χέρια όλοι ας πιάσουμε
και ας χαμογελάσουμε.
Γλυκιά ευχή να πούμε,
γιατί πολύ σας αγαπούμε!
Σ’ όλα του κόσμου τα παιδιά,
με νου, με χάρες, με καρδιά,
Καλή Πρόοδο να έχουν,
τον εαυτό τους να προσέχουν!
Το δεύτερο μέρος της γιορτής μας περιελάμβανε χορό, τραγούδι και δραματοποίηση – παντομίμα βασισμένα στην παραπάνω διασκευή, οργανωμένα σε 5 μικρότερα σκετς. Οι ρόλοι που υποδύθηκαν τα παιδιά ήταν: Κωνσταντής, Μητέρα Κωνσταντή, Δάσκαλος, Φίλοι Κωνσταντή, Σοφία, Φίλες Σοφίας, Μουσικοί, Χορεύτριες.
Για τη μουσική επένδυση της παράστασης χρησιμοποιήθηκαν οι μελωδίες και τα τραγούδια:
1. Είσοδος Μουσικών: «Ταταυλιανό χασάπικο» (από το «Άρωμα…Πόλης», CD 3)
2. Είσοδος Κωνσταντή, Μητέρας, Δάσκαλου: «Μοναχογιός ο Κωνσταντής» (Από το CD Χρόνης Αηδονίδης, «Τ’ αηδόνια της Ανατολής – Τραγούδια Θράκης και Μικράς Ασίας)
3. Είσοδος Φίλων Κωνσταντή: «Σαν τα μάρμαρα της Πόλης» (Από το CD Χρόνης Αηδονίδης, «Τ’ αηδόνια της Ανατολής – Τραγούδια Θράκης και Μικράς Ασίας)
4. Είσοδος Σοφίας και Φιλενάδων της: «Άρωμα κανέλλας» (Από το CD της Ευανθίας Ρεμπούτσικα «Πολίτικη Κουζίνα»)
5. Είσοδος Χορευτριών – Γαμήλιο γλέντι: «Καράβι καραβάκι» (παραδοσιακό από το CD του Πέτρου Γαϊτάνου «Αγέρας Έρωτας και Αρμύρα»)
6. Φινάλε: «Καροτσέρη τράβα» (με τη Γλυκερία, από το «Άρωμα…Πόλης», CD 3)
Η κινησιολογία της παράστασης βασίστηκε στα “πραγματικά” βήματα των παραδοσιακών χορών. Για τα σκηνικά και τα “αξεσουάρ” της παράστασης η έμπνευσή μας δανείστηκε στοιχεία από βυζαντινές μικρογραφίες και από την εικονογράφηση σχετικών παιδικών (και όχι μόνο) βιβλίων, καθώς και από εκθέματα των βυζαντινών μας μουσείων.