«…Πέστε μου είναι η τρελή ροδιά που χαιρετάει τα μάκρη
τινάζοντας ένα μαντήλι φύλλα από δροσερή φωτιά,
μια θάλασσα ετοιμόγεννη με χίλια δυο καράβια,
με κύματα που χίλιες δυο φορές κινάν και πάνε
σ’ αμύριστες ακρογιαλιές – πέστε μου, είναι η τρελή ροδιά
που τρίζει τ’ άρμενα ψηλά στο διάφανο αιθέρα;…».

Οδυσσέας Ελύτης

 

Η Ροδίτσα Ρουμπινίτσα…αυτοπροσώπως!

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, παρέα με την τρελή ροδιά! Πιστέψατε πως θα άλλαζε ο χρόνος χωρίς εμένα; Ντροπή σας! Ρόιδο τα κάνατε, γι’ αυτό επειγόντως θα σας συστηθώ: Ροδίτσα Ρουμπινίτσα, καμαρωτή και φουντωτή και γεμάτη όρεξη για γιορτή. Διαμαρτύρομαι, αγαπητοί μου, γιατί κάθε Χριστούγεννα όλοι ασχολείστε αποκλειστικά και μόνο με το έλατο. Χαρά στο μπόι! Μακρόστενο σαν τηλεγραφόξυλο και χωρίς προσωπικότητα. Ενώ για ρίξτε μια ματιά στην αφεντιά μου! Είτε ως θάμνος, είτε ως δεντράκι, διακρίνομαι για την κομψότητά μου: μικρά, αστραφτερά φύλλα, εντυπωσιακά κόκκινα άνθη σαν καμπανίτσες την άνοιξη και τι να πούμε για τον υπέροχο καρπό μου, τα ζουμερά, άλικα ρόδια. Είμαι μονίμως στολισμένη εγώ, όχι σαν το έλατο που πρέπει να του κρεμάσετε χίλια δυο μπιχλιμπίδια, για να ξεχωρίσει από το πλήθος. Παρ’ όλη τη φρεσκάδα μου, θεωρούμαι από τα πιο αρχαία δέντρα της γης! Με συναγωνίζονται η ελιά, η συκιά και το αμπέλι.

Πλανόδιος πωλητής ροδιών, William Bouguereau

Δος του κλώτσο να γυρίσει, δυο παραμύθια να…ροδίσει!

Ήταν, κάποτε, ένας υπέρλαμπρος, γιγάντιος ομορφονιός…εεε…αστερισμός, που τον έλεγαν Ωρίωνα. Όλοι τον μακάριζαν για την ομορφιά και τη δύναμή του. Εμένα τότε με έλεγαν Σίδη και ο Ωρίωνας με ερωτεύτηκε τρελά. Δέχτηκα την πρόταση γάμου που μου έκανε και θα ζούσαμε ευτυχισμένοι μέχρι σήμερα, αν δεν κοκορευόμουν πως είμαι πιο όμορφη από την Ήρα, τη βασίλισσα των θεών. Τι μ’ έπιασε; Κανείς δεν έμαθε ποτέ. Την Ήρα, όμως, είναι τσεκαρισμένο πλέον ότι την έπιασαν τα…διαόλια της: με μεταμόρφωσε σε δέντρο, δηλαδή σε ροδιά και μ’ έστειλε ασυνόδευτη στον Κάτω Κόσμο. Γι’ αυτό ίσως στολίζετε τα κόλλυβα που φτιάχνετε για να θυμάστε τους νεκρούς σας, με τα δροσερά σποράκια των καρπών μου.

Τετραοβολός, Σίδη της Παμφυλίας. Στη μια όψη εικονίζεται η Αθηνά και στην άλλη ρόδι.

Περιδέραιο με χρυσά περίαπτα ρόδια, από τον Τάφο III του Ταφικού Κύκλου Α των Μυκηνών (16ος αι. π.Χ.). Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αρ. ευρ. Π 27.

Την περίπτωση της Περσεφόνης τη γνωρίζετε; Τη γλυκιά κορούλα της θεάς Δήμητρας την ερωτεύτηκε, μπρρρ…, ο Πλούτωνας, θεός και αφέντης του Άδη. Ξέροντας ότι η μάνα της Περσεφόνης ποτέ δε θα έδινε τη συγκατάθεσή της για να γίνει αυτός ο γάμος, την έκλεψε. Και ξέρετε τι άλλο έκανε ο πονηρός; Της έδωσε να φάει σπόρους ροδιού, για να λησμονήσει τη μαμά της και να «δεθεί» μαζί του! Η θεά Δήμητρα πρώτα  έκλαψε, ύστερα απελπίστηκε και στο τέλος αγρίεψε: τίποτα δεν άφηνε να φυτρώσει και να καρπίσει στη γη. Η φύση μαράζωνε, τα ζώα και οι άνθρωποι κινδύνευαν να πεθάνουν από την πείνα. Τότε μεσολάβησε ο Δίας και τους πρότεινε το μισό χρόνο να μένει η Περσεφόνη με τον άντρα της στον Κάτω Κόσμο και τον άλλο μισό με τη μάνα της στον Επάνω. Έτσι κι έγινε. Όταν η Περσεφόνη έρχεται στη μαμά της, η Δήμητρα γίνεται έξω καρδιά κι έχουμε άνοιξη και καλοκαίρι. Όταν, όμως πηγαίνει στον άντρα της, τη Δήμητρα την πιάνουν τα μπουρίνια της και πλακώνουν το φθινόπωρο και ο χειμώνας. Ζόρικα φρούτα οι πεθερές κι ας είναι και θεές…

Ρόδια, Γιώργος Ιακωβίδης

Ένα ρόδι την ημέρα στους γιατρούς φωνάζει «αέρα»!

Εγώ, η Ροδίτσα Ρουμπινίτσα είμαι ορκισμένη σύμμαχος της καλής υγείας. Ο χυμός των ροδιών μου αυξάνει την παραγωγή αίματος, καταπολεμά τη διάρροια, τον πυρετό, τις δυσεντερίες, ακόμη και την ελονοσία! Όταν κάνετε γαργάρες με του λόγου του, χλομιάζουν από το φόβο τους ο βήχας, η αμυγδαλίτιδα και η ουλίτιδα. Μ’ έχει παινέψει εμένα ως κι ο Ιπποκράτης, ο ξακουστός γιατρός της αρχαιότητας! Επουλώνω πληγές, δροσίζω και ξεδιψώ τους ταξιδιώτες της ερήμου. Ακόμη και ο Μωάμεθ έγραψε στο Κοράνι: «φάτε ρόδι, γιατί καθαρίζει τον οργανισμό από τη ζήλεια και το μίσος»! Πολλοί λαοί με χρησιμοποιούν στη μαγειρική τους και ιδιαίτερα στις σαλάτες. Δε θα το πιστέψετε, αλλά κατατροπώνω ακόμη και τις ρυτίδες! Τα παλιά χρόνια οι κυρίες έκαναν μάσκες ομορφιάς ανακατεύοντας χυμό ροδιού με διπλάσια ποσότητα ελαιόλαδου. Δοκιμάστε το και θα με θυμηθείτε…

Ρόδια, Νικηφόρος Λύτρας

Ξέρετε ότι:

* Η Γρανάδα στην Ισπανία πήρε το όνομά της από το ρόδι (grenade=ρόδι), όπως και άλλες πόλεις και χωριά του κόσμου. Το σιρόπι που παρασκευάζεται από ζάχαρη και χυμό ροδιού, ονομάζεται γρεναδίνη.

* Το «στέμμα» που έχει στην κορυφή του το ρόδι και το πορφυρό του χρώμα, σύμβολο της ευγενικής καταγωγής, έκανε πολλούς ηγεμόνες να το διαλέξουν, για να στολίσουν τα οικόσημά τους.

* Οι νεόνυμφοι κρεμούν ρόδια στην εξώπορτα του σπιτιού τους για καλούς απογόνους. Την Πρωτοχρονιά, το έθιμο λέει ότι όποιος σπάει ένα ρόδι στο κατώφλι του, θα έχει το νέο έτος καλή τύχη και θα αποκτήσει τόσα πλούτη, όσα και τα σποράκια του!

* Προσοχή όταν καθαρίζετε ρόδι: βάφει και λεκιάζει!

Ρόδια, Barbara Regina Dietzsch

Και μερικές μαντινάδες από την Κρήτη: 

«Ανθοστολίστηκε η ρογδιά απού χω στην αυλή μου,

γελά μου κάθε που με δει, μιλιώ τση και μιλεί μου».

«Χίλια δεντρά ήκαμε ο Θεός πολλά χαριτωμένα,

μα σαν την όμορφη ρογδιά δεν ήκαμε κανένα».

«Νύφη μου ανέβα στον οντά κι έμπα στην κάμαρά σου,

το ρόγδι εκειά να σπάσουνε τα χέρια τα δικά σου.

Κι ως είν’ το ρόγδι σόγεμο απ΄την κορφή ως τον πάτο,

ετσά να καταστέσετε χρυσό νοικοκεράτο».

   

Άντε και καλή χρονιά, πανέμορφη και ζουμερή σαν την τρελή ροδιά!