Ο Θάνος Μικρούτσικος για μένα παραμένει -εκτός όλων των άλλων ρόλων που υπηρέτησε με αλήθεια και πάθος στη ζωή του- ένας ιδανικός και άξιος μέντορας κι εμψυχωτής. Ο ίδιος περιέγραψε σε συνέντευξή του στη Λένα Αρώνη το τρίπτυχο της “μυστικής” συνταγής της έμπνευσής του: χέρι-μυαλό-καρδιά, δηλαδή τεχνική-γνώση-βιώματα, το “τρίγωνο” της ενέργειας που τα πάντα κινεί. Για μένα αυτό είναι και το “μυστικό” της ταυτότητας όχι μόνο του χαρισματικού δημιουργού, αλλά και του καλού καγαθού δασκάλου. Από παιδί το θαυμάζω και προσπαθώ να το αξιωθώ.
Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν, επίσης, ένας πνευματικός άνθρωπος, ένας λειτουργός της τέχνης πραγματικά κοντά στο λαό. Ποτέ δεν υπήρξε απρόσιτος, μονήρης, ακατάδεχτος, νάρκισσος. Πάντα ήταν εξωστρεφής, δοτικός, υποστηρικτικός, ανοιχτόκαρδος μέσα στη συγκλονιστική του απλότητα, ειδικά απέναντι στους νέους που τόσο το έχουν ανάγκη. Παρέμεινε ένας από μας. Σε έκανε να νιώθεις ότι το ύψος του είναι κάτι προσιτό, κάτι που με πίστη, αγάπη και πολλή δουλειά μπορείς να φτάσεις κι εσύ. Κι αυτό είναι για μένα το βασικότερο ίσως χαρακτηριστικό του ιδανικού και άξιου μέντορα κι εμψυχωτή.
Θυμάμαι, πριν χρόνια πολλά, του έδειξα στίχους μου για να μου δώσει μια συμβουλή. “Έχεις ταλέντο και μια πολύ ισχυρή και πηγαία σύνδεση με την παράδοση. Πρέπει να το προσέξεις αυτό. Να βρεις ένα δικό σου, πρωτότυπο τρόπο να το φέρεις στο σήμερα, για να μιλήσει στα ίσια στον κόσμο, να γίνει ισχυρό και να πάρει κι άλλους μαζί του”, μου είπε. Κράτησα και κρατώ τα λόγια του σαν φάρο και σαν φυλαχτό. Δεν ξέρω ακόμη αν τα καταφέρνω, αλλά πάντως δεν έπαψα και δεν θα πάψω ποτέ να το προσπαθώ.
Συχνά αναρωτιόμαστε, μέσα σ’ όλα αυτά τα δύσκολα, τα τραυματικά, τα απίστευτα άδικα και απαράδεκτα που μας συμβαίνουν, πού είναι οι πνευματικοί άνθρωποι αυτής της χώρας. Γιατί δεν μιλούν, γιατί δεν παίρνουν αξιόμαχη θέση, γιατί δεν αντιδρούν, γιατί δεν μας δείχνουν ένα δρόμο προς το φως. Γιατί σπανίως πια μας συνεπαίρνουν με την κοινωνική, με την επί της ουσίας πολιτική τους παρουσία, όπως σε άλλους, παρελθόντες χρόνους. Ο Θάνος Μικρούτσικος μας έδειξε με τη βαθιά βιωματική του σχέση με το χρόνο, τον τόπο και τους ανθρώπους -μια σχέση ισότιμη, αξιοπρεπή, λεβέντικη και τελικά ευτυχισμένη- πως γίνεται να είσαι κοσμιότατα, ουσιαστικά και διαχρονικά παρών στη ζωή τη δική σου και των άλλων. Γι’ αυτό και δεν τον αποχαιρετώ. Μονάχα τον ευγνωμονώ. Και του υπόσχομαι να μην πάψω ποτέ να χορεύω στο φτερό του καρχαρία, παλεύοντας -είτε με φουρτούνα, είτε με μπουνάτσα, είτε και με άπνοια- για των ψαράδων και των ποιητών την ουτοπία…
Θάνος Αθάνατος!
Με όλη μου την αγάπη στη Μαρία Παπαγιάννη (βάστα γερά Καπετάνισσα, ξέρεις εσύ…) και σε όλη την υπέροχη οικογένειά του.