Μαριλένα Καββαδά, Ο Φάρος με τα χίλια μυστικά, εικονογράφηση: Αιμιλία Κονταίου, εκδόσεις βιβλιοΔιάπλους, Θεσσαλονίκη 2016

Η Μαριλένα Καββαδά είναι ένας χαρισματικός και πολυτάλαντος άνθρωπος. Αξιοποιώντας τις πολυεπίπεδες σπουδές της στο χορό, στον ελληνικό πολιτισμό, στα παιδαγωγικά και στις τεχνολογίες της πληροφορίας και επικοινωνίας για την εκπαίδευση καταφέρνει να δημιουργεί γοητευτικούς και πολυτροπικούς μικρόκοσμους αφήγησης, κίνησης και έκφρασης που μαγεύουν τα παιδιά, γιατί τα σέβονται, τα αγαπούν και τα προσκαλούν στη δράση με ζωντανό και χαρούμενο τρόπο. Το βιβλίο της «Ο Φάρος με τα χίλια μυστικά» θεωρώ ότι είναι από τα καλύτερα, αν όχι το καλύτερό της μέχρι στιγμής. Εντάσσεται στην ευρηματική σειρά «Ξεκλειδώνω…τη φαντασία» των εκδόσεων βιβλιοΔιάπλους και περιέχει CD με την αφήγηση του παραμυθιού, τη μουσική και τα τραγούδια του Σταύρου Παπασταύρου σε ερμηνεία της Αφροδίτης Μάνου. Στο ρόλο του Φάρου ακούγεται ο Κώστας Μακεδόνας, στο ρόλο του φαροφύλακα ο Γιώργος Μπαγιώκης, ενώ στην αφήγηση και στα τραγούδια πλαισιώνει τη Μαριλένα μια παρέα από κεφάτα παιδιά της Χορωδίας Δημοτικού Ωδείου Αμαρουσίου.

Ο φάρος του παραμυθιού στέκει στο ερημονήσι του χωρίς το φαροφύλακά του συνεχώς παρόντα όπως παλιά, μια που η σύγχρονη τεχνολογία φρόντισε ώστε αυτό να μην είναι απαραίτητο. Μη νομίσετε, όμως, πως η ζωή του είναι ανούσια και βαρετή. Καθώς ο χρόνος κάνει το αιώνια κυκλικό ταξίδι του στον κόσμο και οι εποχές του εναλλάσσονται με την ίδια πάντα νομοτέλεια, μια σειρά από απροσδόκητοι επισκέπτες αναζητούν καταφύγιο και θαλπωρή στη φιλόξενη αγκαλιά του. Μια μάγισσα με κόκκινο βρακί και σκούπα μαγική, ένας ιππότης με το συναχωμένο άλογό του, μια πριγκίπισσα με μαγικό χαλί, ένα τσούρμο πειρατές σε γαλέρα χρυσαφιά. Όλοι καταφεύγουν στο φάρο για να ξεκουραστούν, να θεραπευθούν, να ξαναβρεθούν με τους αγαπημένους τους και να συνεχίσουν το ταξίδι τους χαρούμενοι και έτοιμοι για νέες περιπέτειες. Και όλοι του ανοίγουν την καρδιά τους και του λένε τα πιο σπουδαία μυστικά τους. Ο Φάρος δεν προλαβαίνει να νιώσει μοναξιά. Έχει αφάνταστα πολλή δουλειά. Ν’ ακούσει, να κανακέψει, να φυλάξει τόσα μυστικά. Οι επισκέπτες, και πλέον νέοι φίλοι του, του αφήνουν αναχωρώντας κι από ένα ενθύμιο: η μάγισσα τη σκούπα της, ο ιππότης ένα πέταλο του αλόγου του, η πριγκίπισσα το χαλί της. Όταν το καλοκαίρι καταφθάνουν για τις διακοπές τους ο φαροφύλακας με τη γυναίκα του και τα εγγόνια τους, του Φάρου η λευκή αγκαλιά γεμίζει γέλια, παιχνίδια, τραγούδια, τρεχαλητά. Και τότε…όχι, δεν θα σας το πω. Γιατί είναι μυστικό! Και για να το μάθετε, αξίζει να διαβάσετε το βιβλίο αυτό.

«Ο Φάρος με τα χίλια μυστικά» είναι ένα ξεχωριστό, αγαπημένο παιδικό παιχνίδι. Από αυτά που δεν βρίσκεις στις προθήκες των καταστημάτων, αλλά ξεπηδούν από το μυαλό και την καρδιά της παιδικής σου ηλικίας, όταν ακόμη τη διαφεντεύει η φαντασία και το όνειρο. Είναι το βιβλίο που θα σου θυμίσει τις παιδικές σου σκανταλιές, την ευρηματικότητα, τη χαρά, την ξεγνοιασιά τους. Το βιβλίο που ως μαγικό ραβδάκι θα πάρει το παιδί αναγνώστη και ακροατή αυτής της τόσο απλής αλλά και τόσο ευφάνταστης και ευφρόσυνης ιστορίας και θα το οδηγήσει σε κόσμους μαγικούς και τρυφερούς, που θα το τέρψουν και θα το διδάξουν ολοκληρωμένα και ουσιαστικά: με αγάπη και σεβασμό στις ανάγκες του δηλαδή. Σκάβοντας στις απλές αλλά τόσο ταιριαστές και μελωδικές φράσεις του, που τις διαποτίζει το χιούμορ και η τρυφερότητα, μικροί και μεγάλοι θα ανακαλύψουν πολύτιμες έννοιες, εμπειρίες, αναμνήσεις, προσδοκίες που δίνουν αξία και νόημα στη ζωή μας. Τη φιλία, την αγάπη, την προσφορά, την καλοσύνη, την οικογενειακή ευτυχία, την πορεία προς την αυτογνωσία και την ωριμότητα που κρύβεται όχι μόνο στο να καλλιεργείς μέσα σου προσωπικά μυστικά και ποιότητες που σε καθορίζουν ως άνθρωπο, αλλά και στο να τα μοιράζεσαι την κατάλληλη στιγμή, για να προχωρήσεις τη ζωή σου παρακάτω. Αλλά είναι και το βιβλίο που θα «ξεκλειδώσει» τη φαντασία και θα ενθαρρύνει την προσωπική έκφραση και συμμετοχή των παιδιών, ειδικά των πιο εσωστρεφών και πιο συνεσταλμένων.

Η εικονογράφηση της Αιμιλίας Κονταίου είναι χάρμα οφθαλμών, απολαυστική, πραγματικά παραμυθένια. Η έκδοση, ιδιαίτερα προσεγμένη στο σύνολό της, μαρτυρά τον κόπο, το μεράκι αλλά και την ευτυχισμένη συνεργασία όλων των συντελεστών. Ένα βιβλίο που διαβάζοντας και ακούγοντάς το, είναι αδύνατον να κάτσεις στ’ αυγά σου. Θες να εισβάλεις στην ιστορία του, να γίνεις ήρωάς της κι εσύ. Και σε αφήνει με ένα τεράστιο, φωτεινό χαμόγελο στο πρόσωπο, όταν το τοποθετήσεις στο ράφι της βιβλιοθήκης σου, μέχρι την επόμενη φορά…

Διαβάζω και Δημιουργώ!

1. Μοιράστε στα παιδιά από ένα μεγάλο, λευκό μακετόχαρτο. Προτρέψτε τα να σχεδιάσουν σε αυτό το δικό τους φάρο και να ζωγραφίσουν μέσα του και γύρω του τα όνειρα και τα μυστικά τους, έτσι όπως φαντάζονται ότι θα έχουν πραγματοποιηθεί και αποκαλυφθεί σε 10 χρόνια από σήμερα. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν μαρκαδόρους, νερομπογιές, χρώματα παστέλ, ή να αξιοποιήσουν την τεχνική του κολλάζ, χρησιμοποιώντας φωτογραφίες τους, εικόνες από εφημερίδες και περιοδικά, εικόνες που θα τυπώσουν από το διαδίκτυο. Επίσης, να διανθίσουν το έργο τους με «συννεφάκια» όπου θα καταγράφουν λεκτικά διάφορα σχόλια και σκέψεις τους, που θα επεξηγούν τις εικόνες-συνθέσεις και τις ζωγραφιές τους. Κάθε παιδί μπορεί να πάρει στο σπίτι του το έργο του και να το αποθηκεύσει, αφού προσθέσει την ημερομηνία κατασκευής του. Μετά από 10 χρόνια, ο προσωπικός του φάρος θα έχει να του αποκαλύψει πολλά ενδιαφέροντα και συγκινητικά για την εξέλιξη της ζωής του…

2. Προτρέψτε τα παιδιά να αναζητήσουν στο διαδίκτυο πληροφορίες για τους φάρους της Ελλάδας (http://www.hellenicnavy.gr/hosted/yf/index.php/el/  και http://www.faroi.com/). Αφού διαβάσουν, επεξεργαστούν, συζητήσουν τις πληροφορίες που θα βρουν και τις νέες γνώσεις που θα αποκτήσουν, προτρέψτε τα να φτιάξουν, χωρισμένα σε μικρές ομάδες, το «Ημερολόγιο του Φαροφύλακα». Εκεί,  μπορούν να καταγράφουν με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο επί μία εβδομάδα, δουλεύοντας συνεργατικά, τις εμπειρίες και τις περιπέτειες που θα φανταστούν ότι ζουν ως δόκιμοι φαροφύλακες. Στο τέλος της εβδομάδας, μοιραστείτε τις καταγραφές στην ολομέλεια.

3. Το βιβλίο είναι φτιαγμένο για να παιχτεί χοροθεατρικά. Αλλά αφού το διαβάσετε και το ακούσετε με τα παιδιά, βάλτε το στην άκρη και…ξαναγράψτε το μαζί τους. Κρατήστε το Φάρο ως σταθερό κεντρικό ήρωα και επινοήστε τους νέους επισκέπτες του. Μπορεί να είναι τόσοι όσα και τα παιδιά της ομάδας σας, της τάξης σας. Και κάθε ένα να του λέει το δικό του μυστικό, να του αφήνει το δικό του ενθύμιο μετά την επίσκεψή του. Πολλά ηθελημένα, απροσδόκητα, αστεία μπερδέματα μπορούν να συμβούν με όλα αυτά τα μυστικά και τα ενθύμια, καθώς άλλα θα θυμάται καλύτερα κι άλλα πιο αχνά (μπορεί να είναι και λίγο…περήφανος στ’ αυτιά!), άλλα θα τον βάζουν σε μπελάδες και άλλα θα είναι πιο φρόνιμα και καταδεχτικά, καθώς θα «ζωντανεύουν» με το κέφι και τη φαντασία των παιδιών…

Το κείμενο αυτό είχε δημοσιευθεί το Νοέμβριο του 2016, στον ιστότοπο “Ο Μαγικός Κόσμος του Παιδικού Βιβλίου” https://www.kosvoice.gr/%CE%BF-%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85.