Ήθελα απλά να σου πω ότι αυτές οι μέρες δεν είναι διαφορετικές από τις άλλες. Μην ακούς αυτούς που λένε ότι από τις επιδόσεις σου στις εξετάσεις θα εξαρτηθεί το μέλλον σου, η πορεία σου στη ζωή. Γιατί αυτές οι εξετάσεις δεν θα σε αξιολογήσουν πραγματικά. Δεν θα σου εξασφαλίσουν τίποτα, δεν θα σε χαρακτηρίσουν καθόλου. Είναι απλά ένα μικρό, αναπόφευκτο ως ένα βαθμό, εμπόδιο στο δρόμο σου. Μια χάρτινη αλυσίδα που σε κρατάει στα δεσμά της τρία και πλέον χρόνια τώρα και σύντομα θα τη σπάσεις και θα ελευθερωθείς από τα εικονικά και ανούσια δεσμά της. Γιατί κατά βάθος, το ξέρεις κι εσύ πως η αληθινή ζωή είναι αλλού…
Και μη νομίσεις ότι στα λέω αυτά κρίνοντας εκ του ασφαλούς. Πριν κάμποσα χρόνια βρέθηκα κι εγώ στη θέση σου. Δεν ήμουν η σούπερ μαθήτρια-«φυτό», δεν ήμουν η μέτρια ή η αδιάφορη μαθήτρια. Ήμουν μία συνηθισμένο έφηβη, μιας μέσης ελληνικής οικογένειας, που λάτρευε τη λογοτεχνία, τη φύση, τη μουσική και ονειρευόταν ασταμάτητα, έγραφε ασταμάτητα, τόσο στον ύπνο της όσο και στον ξύπνιο της. Ονειρευόταν να σπουδάσει λογοτεχνία και αρχαιολογία, να δει κάποτε τα ποιήματά της δημοσιευμένα, να μοιραστεί με άλλους ανθρώπους την ψίχα της καρδιάς της.
Έδωσα πανελλήνιες εξετάσεις, χωρίς να έχω κάνει ούτε μία ώρα φροντιστήριο, γιατί η οικογένειά μου δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να μου το προσφέρει, αλλά και γιατί οι καθηγητές μου στο λύκειο τη διαβεβαίωναν ότι δεν το χρειάζομαι. Στην κατεύθυνση της «τρίτης δέσμης»: αρχαία ελληνικά, έκθεση, λατινικά, ιστορία. Και ξέρεις ποιο μάθημα ήταν αυτό που μου στέρησε την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο; Διαβάζοντας το σημερινό βιογραφικό μου, ίσως θα δυσκολευτείς να το πιστέψεις. Κι όμως, είναι αλήθεια: η έκθεση! Οι κυρίες/κύριοι βαθμολογητές μου χάρισαν ένα ωραιότατο 11,5. Το σοκ για μένα έμοιαζε με γροθιά στο πρόσωπο. Φαντάσου ένα παιδί που το δείχνουν με το δάχτυλο από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, γιατί γράφει πολύ καλές εκθέσεις. Μία έφηβη που οι συμμαθητές της δανείζονται με τη σειρά τα τετράδιά της, για να πάρουν ιδέες στα νέα και στα αρχαία ελληνικά. Νόμιζα ότι μου έκοψαν το κεφάλι, ότι με έστησαν στα δέκα μέτρα και με εκτέλεσαν κανονικά, ότι με βρήκε κατάστηθα το βέλος του Γουλιέλμου Τέλλου. Οι άλλοι μου βαθμοί ήταν υψηλοί, όμως η έκθεση κατάφερε να μου στερήσει το όνειρο των σπουδών. Ντύθηκα στα μαύρα, μέσα έξω. Βίωσα το πένθος της αποτυχίας με ένταση, σχεδόν με απελπισία. Χάθηκα από τις παρέες. Μόνασα. Εκείνο το καλοκαίρι έπιασα την πρώτη μου δουλειά σε πολυκατάστημα. Ήθελα να βιώσω από πρώτο χέρι το πως βγαίνει ο επιούσιος. Ήθελα να ενηλικιωθώ απότομα και οριστικά. Αλλά ήθελα και να ξεθεώσω το θυμό και την απογοήτευσή μου. Έμαθα να πουλώ σερβίτσια πιάτων, μαχαιροπήρουνα, κατσαρόλες και είδη προικός. Και όταν πέρασε το καλοκαίρι, ανασκουμπώθηκα και είπα ότι θα ξαναδοκιμάσω.
Μεγάλα περιθώρια βελτίωσης της βαθμολογίας μου στα άλλα μαθήματα δεν είχα. ΟΙ βαθμοί μου ήταν πολύ καλοί. Τι να «πειράξεις»; Το 19,5 της ιστορίας και των λατινικών; Ή το 17 των αρχαίων; Η έκθεση ήταν το αγκάθι, αυτήν σίγουρα θα την ξαναέδινα. Τελικά ρίσκαρα και με τα αρχαία. Την ήθελα πολύ τη Φιλοσοφική. Και το 17 στα αρχαία έγινε 19. Αλλά δεν ήταν γραφτό να περάσω στη σχολή της πρώτης μου και διακαούς προτίμησης. Γιατί για δεύτερη συνεχή χρονιά στην έκθεση βαθμολογήθηκα με 12,5. Και πέρασα στο Παιδαγωγικό Νηπιαγωγών της Αθήνας. Η φιλόλογός μου στο λύκειο τράβαγε τα μαλλιά της. «Σε έφαγε το προσωπικό ύφος», μου είπε. «Προχώρα, παιδί μου, εσύ θα βρεις το δρόμο σου, αυτό που έχεις μέσα σου, αυτό που είσαι, κάποτε θα λάμψει. Και αυτούς τους τυπολάτρες και τους στενόκαρδους που σε βαθμολόγησαν με αυτόν τον τρόπο, θα τους διαψεύσεις οικτρά».
Γιατί στα λέω όλα αυτά και σε κουράζω, ενώ εσύ έχεις τώρα το άγχος και την αγωνία σου; Για να σου πω ότι κοιτάζοντας σήμερα τον εαυτό μου στον καθρέφτη, μπορώ να του χαμογελάσω. Για να σου πω «προχώρα, παιδί μου, εσύ θα βρεις το δρόμο σου, αυτό που έχεις μέσα σου, αυτό που είσαι, κάποτε θα λάμψει». Αρκεί να μην πάψεις ποτέ να το πιστεύεις και να αγωνίζεσαι γι’ αυτό. Να μην πάψεις ποτέ να καλλιεργείς τη γη των ονείρων σου. Αυτήν που δεν ανήκει σε κανένα εξεταστικό σύστημα, δεν ορίζεται από κανέναν διορισμένο αξιολογητή. Αυτήν που είναι η δική σου tabula rasa. Στερέωσε τον εαυτό σου και ετοιμάσου να γράψεις την ιστορία σου. Τη μοναδική και ανεπανάληπτη ιστορία της ζωής σου, που δεν θα βαθμολογηθεί από κανέναν άλλο εκτός από τον εαυτό σου. Από τον εαυτό σου απέναντι στον καθρέφτη του…
Οι Πανελλήνιες εξετάσεις δεν είναι ούτε το τέλος ούτε η αρχή. Είναι απλώς στο έργο της ζωής σου μία -και σίγουρα όχι η σπουδαιότερη και η πολυτιμότερη- σκηνή.
Καλή επιτυχία!